در آستانه برگزاری چهارمین همایش و فن بازار ملی سلامت، گفتگویی با دکتر علیرضا نیکبخت، رئیس دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه ترتیب داده شد.

همانطور که می دانید شعار امسال چهارمین همایش و فن بازار ملی سلامت 'دانشگاه فناور، محور تولید داخل' است. نظر شما در این مورد چیست؟

به نظر می رسد که برای رسیدن به مرحله تولید داخل، لازم است از افرادی که شایستگی علمی لازم را در این خصوص دارند استفاده شود. دانشگاهیان می توانند نقش ویژه ای در ارتباط با ترجمان دانش و استفاده از فناوری‌های نوین داشته باشند. در حیطه سلامت هم اساتید و دانشجویان دانشگاه‌های علوم پزشکی لازم است که سکان دار تحولات نوین در محور تولید داخل در عرصه های پیشگیری، مراقبتی و درمانی باشند. در واقع دانشگاه فناور مسیر حرکت به سمت دانشگاه نسل سوم و چهارم را هموار می سازد. دانشگاه علوم پزشکی تهران با توجه به پتانسیل های موجود، نشان داده است که در این مسیر می تواند پیشرو باشد.

نگاه شما به ارتباط با صنعت چیست؟

در برنامه های چهارساله دانشگاه و دانشکده به ارتباط با صنعت تاکید شده است. هدف ارتباط با صنعت بکارگیری آموزش در جهت نیازهای واقعی جامعه و همچنین نیاز و محصول محور نمودن، پژوهش می باشد. در واقع دانشگاه باید با مراکزی که به آنها خدمت ارائه می دهد تعامل منطقی داشته باشد تا بتواند دانش آموختگان مفید و موثری را تحویل دهد. برای حرکت به سمت دانشگاه نسل سوم لازم است که به بحث ارتباط با صنعت، خلق ثروت از دانش تولید شده و توسعه فناوری توجه ویژه ای بشود. در شرایط اقتصادی کنونی، استفاده از منابع مالی خارج از دانشکده و دانشگاه در راستای ارتباط با صنعت می تواند موجب ارتقای وضع موجود شود. همچنین جذب منابع ملی و بین المللی نیز نقش ارزنده ای در این خصوص دارد.

برنامه های شما در دانشکده پرستاری و مامایی برای ارتباط با صنعت چیست؟

در مورد ارتباط با صنعت در برنامه عملیاتی چهارساله دانشکده در بخش معاونت پژوهشی، چندین برنامه گنجانده شده است. به طوریکه در برنامه 'تسهیل و تقویت ارتباط با صنعت در دانشکده'، اقدامات یا فعالیت های تعریف شده شامل:  تشکیل کمیته ارتباط با صنعت در دانشکده و ارتباط سازمان یافته با گروه ها برای نیازسنجی طرح های ارتباط با صنعت، تعیین حیطه های بالقوه ارتباط با صنعت در گروه های آموزشی، تدوین سازوکار مناسب برای شناسایی گرنت های مرتبط با حوزه صنعت و سلامت، اطلاع رسانی مقتضی به گروه ها و اعضای هیئت علمی، توسعه ارتباط با حوزه های ارائه دهنده گرنت های مرتبط با صنعت، دریافت برنامه های گروه ها برای جذب بودجه های طرح های ارتباط با صنعت می باشند.

معاون پژوهشی دانشکده تاکید ویژه ای به برنامه های ارتباط با صنعت دارد. تشکیل کمیته ارتباط با صنعت در دانشکده و اقدام جهت اخذ تفویض اختیار از دانشگاه، برگزاری کارگاه آشنایی با فرآیند طرح های ارتباط با صنعت در دانشکده، شناسایی گرنت های ملی و بین المللی و اطلاع رسانی به اساتید و دانشجویان و تشویق به طرح های ارتباط با صنعت، برقراری ارتباط با یک شرکت دانش بنیان و تهیه دو طرح مشترک با آنها، عقد تفاهم نامه با شهرداری و یک جمعیت خصوصی در جهت همکاری مشترک، و برقراری ارتباط با دو موسسه خصوصی جهت انجام پروژه های مشترک از جمله اقدامات در این خصوص می باشد. همچنین استفاده از 'خیرین پژوهشی' ایده ای است که دانشکده در حال انجام رایزنی هایی جهت تحقق بخشیدن آن می باشد و مذاکراتی نیز در این خصوص انجام شده است. همچنین دانشجویان مرکز پژوهش های علمی دانشجویی دانشکده نیز در ارتباط با ایده پردازی و تولید فناوری توانسته اند در استارت آپ ویکند قائمشهر مقام اول، دوم و سوم را کسب کنند و چندین ثبت اختراع داشته باشند.

به نظر شما چه چالش هایی در مورد حرکت به سمت پایان نامه های محصول محور و طرح های فناورانه در حوزه پرستاری و مامایی وجود دارد؟
یکی از مباحث مهم در این راستا انجام پژوهش‌های کاربردی مرتبط با پرستاری و مامایی، در محیط واقعی انجام مراقبت و خدمات حرفه‌ای است. اگر در یک پژوهش، مشکلات واقعی در یک محیط مربوط به ارائه خدمت موردبررسی قرار گیرد و مداخلات عملیاتی در آن محیط واقعی به مرحله اجرا درآید به‌طوری‌که پس از اتمام مراحل پژوهش، تغییر ایجادشده در آن محیط، با ایجاد سازوکارهای مناسب، قابلیت تداوم داشته باشد، می‌توان امیدوار بود که این پژوهش توانمندی ایجاد نوآوری عملیاتی را در محیط واقعی داشته است. درواقع محصول در پرستاری و مامایی به‌صورت تولید یک وسیله یا دستگاه می‌تواند نباشد. محصولات حاصل از تحقیقات پرستاری و مامایی، بیشتر معطوف به ارائه خدمات ماندگار مبتنی بر شواهد در محیط‌های بالینی واقعی می‌شوند. در دانشگاه نسل سوم و در دانشکده پرستاری و مامایی نسل سوم، لازم است ما به سمت تحقق چنین پژوهش‌هایی بخصوص در پایان‌نامه‌های دانشجویی پیش برویم. همچنین دانشکده پرستاری و مامایی پتانسیل زیادی جهت برگزاری دوره‌های پسادکترا دارد. اگر دوره‌های پسادکترای صنعتی در حوزه پرستاری و مامایی را تولید خدمات حرفه‌ای ماندگار که می‌توانند منجر به تولید ثروت شوند تعریف کنیم، دانشکده ما توانمندی برگزاری این دوره‌ها را دارد.
چهارمین همایش و فن بازار ملی سلامت با مشارکت دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور، وزارت بهداشت سازمان‌های کارفرمایی و صندوق‌های پژوهش و فناوری در تاریخ 20 آبان کار خود را آغاز کرده و به مدت دو روز ادامه خواهد داشت.