«ثبت اختراع یکی از مقوله‌های مهم دانشگاه»
دکتر فریدی مجیدی: اهمیت‌دادن به «بحث فناوری و تجاری‌سازی در دانشگاه» چرخه دانش را تکمیل می‌کند
مدیر توسعه فناوری و ارتباط با صنعت دانشگاه با تاکید بر اینکه یکی از کارهای خیلی مهم در بحث تجاری‌سازی «ثبت اختراع» است؛ تاکید کرد: باتوجه‌به شعار امسال «سال تولید، دانش‌بنیان و اشتغال آفرینی» همت کنیم در این راستا گام برداریم.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران، دکتر رضا فریدی مجیدی مدیر توسعه فناوری و ارتباط با صنعت دانشگاه با حضور در استودیو شفا با اشاره به موضوع بحث پتنت و ثبت اختراع و سیاست‌های پیشروی دانشگاه در گفتگو با خبرنگار روابط‌عمومی دانشگاه، گفت: از خیلی‌وقت‌پیش برنامه و سیاست‌های دانشگاه در این راستا قرار گرفته است که علاوه بر آموزش، پژوهش و درمان به مقوله‌ی فناوری و تجاری‌سازی هم بهاء داده شود و این چرخه‌ی دانش را تکمیل کنیم.
وی افزود: زمانی کارهای آموزش و پژوهشی انجام می‌دهیم اما ممکن است به کار جامعه خیلی مربوط نباشد و به رسالت‌های اصلی یک دانشگاه واقعی دست پیدا نکرده باشیم، در جریان هستید که دانشگاه‌ها نسل‌های مختلفی دارند؛ بنابراین برای گذر نسل دوبه نسل سه و چهار باید دانشگاه‌های خلاق و نوآور داشته باشیم که بتوانند از پژوهش و آموزش خودشان را در راستای ارتقای کیفیت زندگی و سلامت جامعه استفاده کنند.
دکتر فریدی مجیدی ادامه داد: برای تکمیل بحث فناوری و تجاری‌سازی برنامه‌های متعددی در دانشگاه داشتیم از جمله؛ حمایت از مراکز رشد که در مراکز رشد هسته‌ها و شرکت‌های نوپا حضور دارند و با حمایت‌هایی که دانشگاه برای رشد آن‌ها لحاظ می‌کند و بعداً خارج می‌شوند و ثمره آن در کل جامعه و نظام قابل بهره‌برداری است و همچنین با راه‌اندازی پارک علم و فناوری به این چرخه نیز کمک می‌شود. البته حمایت از گرندهای فناوری مثل تسهیلات و وام‌هایی که دانشگاه به اعضای هیئت‌علمی اگر نیاز دارند تا یک محصول را توسعه بدهند کمک می‌کند.
وی با اشاره به اینکه یکی از کارهای خیلی مهم در بحث تجاری‌سازی «ثبت اختراع» است؛ گفت: باید به آن توجه ویژه کرد، ثبت اختراع یعنی اینکه ما دستاوردهایی در پژوهش داریم که برای اولین‌بار در سطح ملی یا بین‌المللی اتفاق افتاده است و می‌توانیم آن را به نام دانشگاه، فناوران و مخترعان ثبت کنیم و مالکیت فکری، مادی و معنوی آن را که دانشجو و استاد توسعه داده‌اند را به‌نوعی حمایت کنیم.
این عضو هیئت‌علمی دانشگاه افزود: در راستای بحث ثبت انتخاب و اختراع دوتا دسته‌بندی مختلف وجود دارد؛ ثبت اختراعاتی که در داخل کشور (ملی) و دیگری در خارج از کشور (بین‌المللی) اتفاق می‌افتد؛ طبیعتاً اختراعاتی که بین‌المللی هستند اهمیت بیشتری دارند و هزینه‌های بیشتری هم ممکن است برای مخترعین داشته باشد.
وی ادامه داد: بعد از اینکه پژوهشی انجام می‌دهیم و به این نتیجه می‌رسیم که در سطح ملی و بین‌المللی برای اولین‌بار اتفاق افتاده، می‌توانیم آن را ثبت اختراع کنیم به‌جای اینکه به‌صورت مقاله منتشر کنیم می‌توانیم آن را به‌صورت یک دستاورد تجاری منتشر می‌کنیم چرا که این اختراع چندین مزیت دارد؛ مالکیت را برای ما نگه می‌دارد و دیگر اینکه بعداً اگر این مخترعین بخواهند مدعی شوند کاری را انجام داده‌اند و تجاری‌سازی کنند به طور نمونه؛ به‌عنوان یک پروپوزال ارائه دهند از اسناد مهمی محسوب می‌شود.
دکتر فریدی مجیدی با اشاره به اینکه در دانشگاه به ثبت اختراع اهمیت ویژه‌ای می‌دهیم؛ تصریح کرد: شورای همفکری فناوری هفته‌ای یک‌بار با حضور ریاست محترم دانشگاه تشکیل می‌شود و در آن نشست برای بحث ثبت اختراع هم مصوباتی اخیراً داشتیم که می‌توان به چند مورد آن از جمله؛ همکاری تنگاتنگی با کانون پتنت ایران که ذیل معاونت علمی ریاست‌جمهوری است اشاره کرد که حمایت‌های خوبی از ثبت اختراعات بین‌المللی دارد.
وی افزود: تحقیقات هزینه‌های مختلفی دارد که ثبت آن هم به‌نوعی هزینه بر است مثلاً اگر بخواهید در کشورهای اروپایی اختراعی را ثبت کنید حداقل هزینه‌هایی حدود 10 تا 12 هزار دلار را باید در نظر بگیرید که طبیعتاً هزینه‌ی سنگینی است که ممکن است مخترعین نتوانند پرداخت کنند اما کانون پتنت این کار را می‌کند البته کانون پتنت بررسی می‌کند که علاوه بر قابلیت ثبت اختراع بودن یک ادعا، ارزش اقتصادی و امکان‌پذیر هم وجود داشته باشد.
وی در ادامه افزود: اگر اساتید پتنت بین‌المللی داشته باشند؛ پیشنهاد دادیم که یک‌پایه تشویقی به آن‌ها اعطا و لحاظ شود (امید داریم که مراحل اداری آن هم به‌زودی طی شود).
دکتر فریدی مجیدی خاطرنشان کرد: موضوع مهم دیگری که در پیشنهاد شورا اتفاق افتاده این است که با نامه‌ی کانون پتنت مبنی بر پتنت پذیر بودن یک پایان‌نامه‌ی دانشجو که می‌تواند دفاع کند یعنی بدون اینکه مقاله‌ای داشته باشد و فقط یک نامه‌ی پتنت پذیری یا قابلیت ثبت اختراع در مجامع بین‌المللی از کانون پتنت داشته باشد آن آموزش را بپذیریم (در واقع دانشجو می‌تواند بدون داشتن مقاله دفاع کند). چون اگر یک کار مقاله کنیم دیگر نمی‌شود آن را پتنت کرد درحالی‌که عکسش قابل‌اجراست یعنی ما یک کاری را می‌توانیم ثبت اختراع کنیم و بعداً برویم روی آن کار و مقاله کنیم.
بنابراین دانشجویان نمی‌تواند صبر کند که پتنت ثبت نهایی شود باتوجه‌به زمان‌بر بودن مراحل ثبت اختراع بین‌المللی با نامه کانون پتنت می‌تواند دفاع انجام شود. البته کلیات این موضوع باید به تأیید شورای آموزشی دانشگاه نیز برسد.
وی تاکید کرد: در نظر داریم کارگاه‌های آموزشی و پژوهشی برای آشنایی اساتید و دانشجویان با مقوله‌ی ثبت اختراع داشته باشیم، برای ثبت اختراع افراد باید با جستجوی ثبت اختراع آشنا شوند و اینکه چگونه مطالب را بنویسند و به‌درستی ثبت کنند البته این یک مهارت است. امیدوار هستیم در آینده دانشجویان دکترا قبل از فارغ‌التحصیلی و دفاع، ملزم به شرکت در یکی دوتا از این کارگاه‌های پتنت و ثبت اختراع باشند. ان‌شاءالله باتوجه‌به شعار امسال «سال تولید، دانش‌بنیان و اشتغال آفرینی» هم سو و همت کنیم در این راستا گام برداریم.
مدیر توسعه‌ی فناوری و ارتباط با صنعت دانشگاه متذکر شد: ثبت اختراع یکی از مقولات خیلی مهم هست بسیار زیاد از تحقیقات ما متأسفانه در قالب مقالات ممکن است شکل بگیرد که نمی‌تواند ارزش اقتصادی برای خود افراد، دانشگاه و کشور داشته باشد، اگر چنین موردی است از اساتید خواهش دارم که در درازمدت و میان‌مدت منافع خودشان و دانشگاه را لحاظ کنند.
وی گفت: کارشناس مدیریت توسعه فناوری و ارتباط با صنعت (خانم باقرزاده) مسئول ثبت اختراع برای پاسخگویی به سؤالات اساتید و دانشجویان حضور فعال دارند. امیدوار هستیم در سال پیشروی با برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته در دانشکده‌ها، پژوهشگاه و مراکز تابعه بتوانیم برنامه‌های آموزشی و کارگاه‌های مناسبی را برگزار کنیم.
نظر دهید